Παρασκευή 10 Μαΐου 2013

Σύννεφα του ουρανού

Ο συννεφιασμένος ουρανός έχει τη δική του γοητεία και ομορφιά. Τα σύννεφα παίρνουν διάφορα σχέδια και η φαντασία του ανθρώπου ελεύθερη δίνει τις δικές της μορφές σε αυτές. Δεν βαριέσαι να τον κοιτάς, τα σύννεφα τρέχουν, αλλάζουν μορφές κι όταν μικρές αχτίνες του ήλιου τα διαπερνούν, άλλοτε δειλά και φοβισμένα κι άλλοτε με δύναμη, είναι λες και σου χαμογελούν. Για κάποιους ο συννεφιασμένος ουρανός είναι συνώνυμο της μελαγχολίας. Ίσως όμως δεν είναι μόνο έτσι! έχει μια δυναμική ο συννεφιασμένος ουρανός που θα μπορούσε να μεταφραστεί σε αισιοδοξία! 
Φωτογραφία Floyd's Noise
Αφιερωμένη στα σύννεφα η σημερινή εγγραφή, όπως ίσως καταλάβατε. Λίγη γνώση περισσότερη γι' αυτά και πολλές υπέροχες φωτογραφίες!
Ένα ορατό σύνολο υδρατμών, λεπτότατων υδροσταγονιδίων ή λεπτότατων παγοκρυστάλλων, ή συνδυασμός αυτών είναι το νέφος. Ο πρώτος που ταξινόμησε τα σύννεφα ήταν ένας Βρετανός, φαρμακοποιός στο επάγγελμα και ερασιτέχνης μετεωρολόγος, ο Λιούκ Χάβαρντ. Το 1803, αναγνώρισε τους τρεις κύριους τύπους τους: τους Θυσάνους (Cirrus), τα Στρώματα (Stratus) και τους Σωρείτες (Cumulus). Όμως, τόσο κατά το σχήμα και το μέγεθος, όσο και κατά το χρώμα, τα είδη των νεφών είναι πολύ περισσότερα. Η σύγχρονη ταξινόμηση λαμβάνει υπόψη της δύο στοιχεία: τον τρόπο σχηματισμού τους, οπότε τα διακρίνει σε σωρείτες και στρώματα και το ύψος που αυτά βρίσκονται, οπότε τα διακρίνει σε ανώτερα, μεσαία, κατώτερα και νέφη ανοδικών ρευμάτων.
Φωτογραφία Fiddling Bob
Στα Ανώτερα νέφη, που είναι οι αγγελιοφόροι της μεταβολής του καιρού, ανήκουν οι Θύσανοι, οι Θυσανοσωρείτες και τα Θυσανοστρώματα.
Οι Θύσανοι (Cirrus) είναι λευκά νέφη που φαίνονται σαν μεταξωτά. Μοιάζουν σαν οριζόντια λευκά φτερά ή σαν δέσμη από λεπτά και λευκά νήματα ή και σαν αλογοουρές. Πριν από την ανατολή και την δύση του ήλιου έχουν χρώμα κιτρινοκόκκινο και όταν ο ήλιος βρεθεί κάτω από τον ορίζοντα παίρνουν χρώμα καφέ. Είναι τόσο λεπτοί που αν βρίσκονται μπροστά από τον δίσκο του ήλιου οι ακτίνες του δεν εξασθενούν. Όταν παρασύρονται από τους ανέμους γίνονται κατσαροί. Οι Θύσανοι είναι τα σύννεφα που δημιουργούν διάφορα πανέμορφα οπτικά φαινόμενα.
Φωτογραφία Lotte Grønkjær
Οι θυσανοσωρείτες (Cirrocumulus) είναι λεπτά και λευκά νέφη που δεν δημιουργούν σκιές. Έχουν γενικά σχήμα σφαιρικό και μοιάζουν πολύ με μικρά κύματα σε σειρές. Όταν είναι πολλά μαζί και κοντά μεταξύ τους μοιάζουν και σαν κοπάδι από πρόβατα. Συχνά σχηματίζουν και σειρές από ρυτίδες ή σαν τους κυματισμούς που παρουσιάζει η λεπτή άμμος του βυθού κοντά στις ακτές. Πάντως σπάνια οι μετεωρολόγοι παρατηρούν θυσανοσωρείτες γιατί απλά σπάνια δημιουργούνται. Τα σύννεφα αυτά έχουν την ιδιότητα να αντανακλούν το κόκκινο και το κίτρινο χρώμα, κατά τη διάρκεια της ανατολής και της δύσης του ήλιου, γι' αυτό και αναφέρονται ως "τα πιο όμορφα σύννεφα".
Τα Θυσανοστρώματα (Cirrostratus) είναι η τρίτη ομάδα των ανώτερων νεφών. Πρόκειται για λεπτά νέφη που μοιάζουν με λευκά σεντόνια ή πέπλα. Σχηματίζουν μεγάλο φωτεινό κύκλο με τα χρώματα της ίριδας γύρω από τον ήλιο, την ηλιακή άλω ή την σεληνιακή άλω. Ο φωτεινός αυτός κύκλος είναι το αποτέλεσμα από την διάθλαση που υπόκεινται οι ακτίνες του ήλιου ή της σελήνης καθώς προσπίπτουν στους παγοκρυστάλλους τους.
Φωτογραφία nesihonsu
Στα Μέσα νέφη, που αποτελούνται κυρίως από υδροσταγονίδια, ανήκουν δύο βασικές ομάδες νεφών: οι Υψισωρείτες και τα Υψιστρώματα.
Οι Υψισωρείτες (Altocumulus) ανήκουν στα Μέσα νέφη, έχουν σφαιρικό σχήμα και χρώμα υπόλευκο-γκρίζο. Μοιάζουν με τους θυσανοσωρείτες λόγω σχήματος, έχουν όμως μεγαλύτερο όγκο. Οπτικά φαινόμενα, όπως ιριδισμοί και το Στέμμα (φωτεινός κύκλος με χρώματα) παρουσιάζονται μέσω των υδροσταγονιδίων αυτών των νεφών. Μια μορφή τους είναι το φακοειδές σύννεφο, που μοιάζει με ιπτάμενο δίσκο.
Φωτογραφία Coconino National Forest
Τα Υψιστρώματα (Altostratus), η δεύτερη ομάδα των Μέσων νεφών, παρουσιάζονται σαν πυκνά πέπλα με χρώμα ανοικτό γκρίζο προς το γαλάζιο, ομοιόμορφα και αποτελούνται από υδροσταγονίδια. Εμφανίζονται με μεγάλη οριζόντια έκταση μήκους μερικών δεκάδων ή και εκατοντάδων χιλιομέτρων. Από τα λεπτότερα υψιστρώματα μόλις που διακρίνονται οι φωτεινοί δίσκοι του ήλιου ή της σελήνης.
Στα Κατώτερα νέφη, που βρίσκονται πολύ κοντά στην επιφάνεια της Γης ταξινομούνται τρεις ομάδες νεφών: τα Στρώματα, τα Μελανοστρώματα και οι Στρωματοσωρείτες.
Τα Στρώματα (Stratus) είναι ομάδα των Κατώτερων νεφών. Σύννεφα γκρίζα και ομοιόμορφα, που κάνουν τον ήλιο να φαίνεται θαμπός, γκρίζος και βαρύς σαν μολυβένιος. Έχουν τη μορφή της ομίχλης κι από αυτά πέφτουν μόνο ψιχάλες βροχής.
Τα Μελανοστρώματα (Nimbostratus) είναι πραγματικά σύννεφα βροχής. Σκεπάζουν όλο τον ουρανό και είναι τόσο πυκνά που κρύβουν τον ήλιο τελείως. Είναι τα πιο γκρίζα και σκοτεινά απ' όλα τα είδη νεφών. Αυτά είναι τα σύννεφα που φέρνουν το χιόνι και το χαλάζι.
Οι Στρωματοσωρείτες (Stratocumulus)  έχουν χρώμα γκρίζο και υπόλευκο με ασαφή σκοτεινά τμήματα. Συνήθως αποτελούν μάζες κυλινδρικών νεφών με όψη κυλινδρικού φουσκωτού στρώματος. Εμφανίζονται σε γραμμές κατά ομάδες ή σε κύματα. Αποτελούνται κυρίως από υδροσταγονίδια και σπανιότερα από χιονοκόκκους και πολύ πολύ σπάνια από κρυστάλλους χιονιού. Αυτά τα νέφη δεν παράγουν βροχή, αλλά καμιά φορά μετατρέπονται σε μελανοστρώματα που είναι πλέον σύννεφα βροχής.
Στα νέφη ανοδικών ρευμάτων ανήκουν οι Σωρείτες, και οι Σωρειτομελανίες.
Οι Σωρείτες (Cumulus) είναι γνωστά στην καθημερινότητα και ως «τα σύννεφα του καλού καιρού». Ανήκουν στην κατηγορία των ανοδικών ρευμάτων. Είναι πυκνά νέφη με καθαρό περίγραμμα που το σχήμα τους μεταβάλλεται σταθερά. Άλλοτε μοιάζουν σαν λόφοι από αναχώματα ή σαν λευκοί θόλοι, όπως το κουνουπίδι και άλλοτε σαν τούφες από βαμβάκι. Όταν οι ακτίνες του ήλιου πέσουν πάνω σε σωρείτες αυτές ανακλώνται με μεγάλη ένταση ενώ τα ίδια φαίνονται κατάλευκα και λάμπουν έντονα. Τα νέφη αυτά είναι εκείνα που εμπλούτισαν σε μύθους την Ελληνική Μυθολογία, αλλά και που ενέπνευσαν ένα πολύ μεγάλο αριθμό καλλιτεχνών ζωγράφων και αγιογράφων από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Σε τέτοια νέφη αγιογραφείται από τους Χριστιανούς και η εικόνα της Παναγίας η Πλατυτέρα των Ουρανών.
Οι Σωρείτες μερικές φορές μετατρέπονται σε καταιγιδοφόρα σύννεφα και λέγονται Σωρειτομελανίες (Cumulonimbus). Είναι συνήθως νέφη πυκνά και ογκώδη και η βάση τους σχεδόν ακουμπά στο έδαφος. Μοιάζουν περισσότερο με βουνά ή τεράστιους πύργους. Ένα τμήμα της κορφής τους παρουσιάζει οριζόντια ινώδη μορφή που μοιάζει με αμόνι. Είναι τα μεγαλύτερα νέφη. 
Φωτογραφία Frederik M.
Σε αυτή την κατηγορία νεφών ανήκουν τα εκπληκτικά σύννεφα Mammatus ή "σύννεφα μαστού", τα οποία αποτελούν προάγγελο κακών ή επικίνδυνων καιρικών φαινομένων,
τα σύννεφα Virga, τα οποία δημιουργούν εκπληκτικά όμορφες εικόνες, κατά τη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος,
και τα εντυπωσιακά σύννεφα Arcus, τα οποία έχουν δύο τύπους: shelf cloud και roll cloud.
Φωτογραφία Longyester 
Φωτογραφία Daniela Mirner Eberl
Ειδική εξαίρεση αποτελούν τα φωτεινά νέφη (noctilucent clouds). Ονομάζονται και φωτεινά νυχτερινά νέφη και είναι ένας σπάνιος τύπος νέφους, που δημιουργείται από παγοκρυστάλλους και μετεωρική σκόνη σε εξαιρετικά μεγάλο ύψος. Θεωρούνται τα υψηλότερα νέφη που παρατηρούνται στην ατμόσφαιρα της Γης. Τα νέφη αυτά σχηματίζονται σε υψόμετρο 76 έως 85 χιλιόμετρα, δηλαδή στα ανώτερα όρια της Μεσόσφαιρας. Λόγω του τεράστιου ύψους, φωτίζονται για αρκετή ώρα μετά τη δύση του ήλιου, εξ' ου και η ονομασία «φωτεινό νυχτερινό νέφος». Η απόχρωσή τους είναι αργυρόλευκη ή κυανόλευκη και είναι ορατά μόνο σε περιοχές μεγάλου γεωγραφικού πλάτους (πολικές και υπο-πολικές) και ιδιαίτερα κατά τις θερινές νύχτες.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...